بررسی تاثیر نسل بر میزان رعایت اخلاق شهروندی در شهر تهران

چکیده امروزه زندگی در شهرها و به ویژه کلان¬شهرها نیازمند فهم مشترک از زندگی جمعی و شهری، حقوق و تکالیف متقابل شهروندان و پایبندی به اخلاق مدنی و شهروندی است. اخلاق شهروندی به میزان پایبندی به هنجارها و قواعد اخلاق شهروندی در بعد رعایت قانون، نظم عمومی، حقوق و منافع سایرین، تعاون و همکاری جمعی، احساس مسوولیت مدنی، سلوک و سازگاری اجتماعی و تعامل و معاشرت اجتماعی اطلاق می¬گردد. هدف این پژوهش بررسی رابطه نسل و ارزش¬ها به عنوان متغیر مستقل، با اخلاق شهروندی به عنوان متغیر وابسته در میان شهروندان 75-15 ساله شهر تهران می¬باشد. در این پژوهش به منظور سنجش روابط متغیرهای مطرح شده در چارچوب نظری برمبنای نظریه شهروندی چندگانه درک هیتر و نظریه دگرگونی ارزشی رونالد اینگلهارت عمل نموده¬ایم. روش پژوهش در این مطالعه پیمایش بوده و اطلاعات نیز از طریق پرسشنامه از میان شهروندان 75-15 ساله شهر تهران (مناطق 3، 7 و 17) با روش نمونه گیری چند مرحله¬ای با حجم نمونه 317 نفر جمع¬آوری شده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که نسل رابطه معناداری با رعایت اخلاق شهروندی ندارد ولی ارزش¬ها تاثیر معناداری بر رعایت اخلاق شهروندی دارد. اگرچه ارزش¬های مادی رابطه معناداری با رعایت اخلاق شهروندی نشان نداد ولی ارزش¬های فرامادی رابطه و همبستگی معناداری با رعایت اخلاق شهروندی نشان داد. همچنین ارزش¬های نسلی نیز رابطه معناداری با رعایت اخلاق شهروندی دارد. هیچ یک از متغیرهای زمینه¬ای پایگاه اجتماعی- اقتصادی رابطه معناداری با اخلاق شهروندی ندارند. در تحلیل رگرسیون متغیر ارزش¬های مادی و فرامادی نزدیک به 13 درصد و ارزش¬های نسلی بیش از 52 درصد از پراکندگی مشاهده شده در اخلاق شهروندی را تبیین می¬کند. کلید واژه¬ها: اخلاق، اخلاق شهروندی، نسل، ارزش، ارزش¬های نسلی